Xung đột Israel-Iran phơi b&agrave;y nguy cơ lớn khi 75% dầu nhập khẩu ch&acirc;u &Aacute; phụ thuộc tuyến vận chuyển qua Hormuz.&rlm;

Sự phụ thuộc lớn của ch&acirc;u &Aacute; v&agrave;o nguồn dầu mỏ v&agrave; kh&iacute; đốt từ Trung Đ&ocirc;ng, c&ugrave;ng với tốc độ chuyển đổi chậm chạp sang năng lượng sạch, đang khiến khu vực n&agrave;y đứng trước nguy cơ bị ảnh hưởng nghi&ecirc;m trọng nếu hoạt động vận chuyển h&agrave;ng h&oacute;a qua eo biển Hormuz gặp gi&aacute;n đoạn.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250628/images/770-202506280758281.png" style="height:335px; width:599px" />

&rlm;Quốc kỳ Israel v&agrave; quốc kỳ Iran. Ảnh: Adobe&rlm;

Cuộc xung đột gần đ&acirc;y giữa Israel v&agrave; Iran đ&atilde; l&agrave;m r&otilde; hơn điểm yếu chiến lược n&agrave;y.&rlm;

&rlm;Eo biển Hormuz, nơi Iran tọa lạc, l&agrave; tuyến đường huyết mạch vận chuyển khoảng 20% lượng dầu mỏ v&agrave; kh&iacute; đốt tự nhi&ecirc;n h&oacute;a lỏng (LNG) của thế giới.

Trong đ&oacute;, bốn quốc gia ch&acirc;u &Aacute; gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản v&agrave; H&agrave;n Quốc chiếm tới 75% lượng h&agrave;ng h&oacute;a nhập khẩu qua khu vực n&agrave;y.&rlm;

&rlm;Theo ph&acirc;n t&iacute;ch từ nh&oacute;m nghi&ecirc;n cứu Zero Carbon Analytics, Nhật Bản v&agrave; H&agrave;n Quốc l&agrave; hai quốc gia đối mặt với rủi ro cao nhất, tiếp theo l&agrave; Ấn Độ v&agrave; Trung Quốc.

Điểm chung của c&aacute;c nước n&agrave;y l&agrave; tiến tr&igrave;nh mở rộng sử dụng năng lượng t&aacute;i tạo vẫn c&ograve;n chậm so với nhu cầu thực tế.&rlm;

&rlm;Năm 2023, năng lượng t&aacute;i tạo chỉ chiếm 9% cơ cấu điện của H&agrave;n Quốc, thấp hơn nhiều so với mức trung b&igrave;nh 33% của c&aacute;c th&agrave;nh vi&ecirc;n thuộc Tổ chức Hợp t&aacute;c v&agrave; Ph&aacute;t triển Kinh tế (OECD).

C&ugrave;ng năm, Nhật Bản phụ thuộc v&agrave;o nhi&ecirc;n liệu h&oacute;a thạch nhiều hơn bất kỳ quốc gia n&agrave;o kh&aacute;c trong Nh&oacute;m G7.&rlm;

&rlm;Hiện tại, thỏa thuận ngừng bắn sau 12 ng&agrave;y xung đột giữa Israel v&agrave; Iran dường như đang được duy tr&igrave;, gi&uacute;p giảm bớt nguy cơ gi&aacute;n đoạn trong ngắn hạn.

Tuy nhi&ecirc;n, c&aacute;c chuy&ecirc;n gia cảnh b&aacute;o rằng để đối ph&oacute; với t&igrave;nh trạng bất ổn k&eacute;o d&agrave;i, ch&acirc;u &Aacute; cần giảm sự lệ thuộc v&agrave;o nhi&ecirc;n liệu h&oacute;a thạch nhập khẩu v&agrave; đẩy nhanh qu&aacute; tr&igrave;nh chuyển đổi sang c&aacute;c nguồn năng lượng sạch trong nước.&rlm;

&rlm;&Ocirc;ng Murray Worthy, nh&agrave; ph&acirc;n t&iacute;ch nghi&ecirc;n cứu tại Zero Carbon Analytics, nhận định: &ldquo;Đ&acirc;y l&agrave; những rủi ro rất thực tế m&agrave; c&aacute;c quốc gia cần nhận thức r&otilde;. Điều n&agrave;y phải được xem x&eacute;t kỹ lưỡng trong bối cảnh an ninh năng lượng v&agrave; kinh tế của từng nước&rdquo;.&rlm;

&rlm;Nhật Bản v&agrave; H&agrave;n Quốc lộ r&otilde; điểm yếu&rlm;

&rlm;Trung Quốc v&agrave; Ấn Độ l&agrave; hai quốc gia nhập khẩu dầu mỏ v&agrave; LNG lớn nhất qua eo biển Hormuz, nhưng Nhật Bản v&agrave; H&agrave;n Quốc lại dễ bị tổn thương hơn cả.&rlm;

&rlm;Theo tổ chức tư vấn năng lượng to&agrave;n cầu Ember, Nhật Bản phụ thuộc tới 87% v&agrave;o nhi&ecirc;n liệu h&oacute;a thạch nhập khẩu để đ&aacute;p ứng nhu cầu năng lượng, trong khi con số n&agrave;y ở H&agrave;n Quốc l&agrave; 81%. Ngược lại, Trung Quốc chỉ phụ thuộc 20% v&agrave; Ấn Độ 35%.&rlm;

&rlm;&Ocirc;ng Worthy giải th&iacute;ch: &ldquo;Khi x&eacute;t đến tỷ lệ năng lượng đi qua eo biển Hormuz v&agrave; mức độ phụ thuộc v&agrave;o dầu mỏ c&ugrave;ng kh&iacute; đốt, Nhật Bản thực sự l&agrave; quốc gia đứng đầu về mức độ dễ bị tổn thương.&rdquo;&rlm;

&rlm;Cụ thể, khoảng 3/4 lượng dầu nhập khẩu của Nhật Bản v&agrave; hơn 70% lượng dầu nhập khẩu của H&agrave;n Quốc, c&ugrave;ng với 1/5 lượng LNG, đều đi qua eo biển n&agrave;y.

Theo &ocirc;ng Sam Reynolds, chuy&ecirc;n gia từ Viện Kinh tế v&agrave; Ph&acirc;n t&iacute;ch T&agrave;i ch&iacute;nh Năng lượng. Thay v&igrave; chuyển sang năng lượng sạch, cả hai quốc gia n&agrave;y lại tập trung v&agrave;o việc đa dạng h&oacute;a nguồn cung nhi&ecirc;n liệu h&oacute;a thạch.&rlm;

&rlm;Nhật Bản đặt mục ti&ecirc;u duy tr&igrave; 30-40% năng lượng từ nhi&ecirc;n liệu h&oacute;a thạch đến năm 2040. Nước n&agrave;y đang x&acirc;y dựng c&aacute;c nh&agrave; m&aacute;y LNG mới v&agrave; thay thế c&aacute;c nh&agrave; m&aacute;y cũ.

Trong khi đ&oacute;, H&agrave;n Quốc dự kiến sử dụng LNG để sản xuất 25,1% điện năng v&agrave;o năm 2030, giảm từ mức 28% hiện tại, v&agrave; tiếp tục giảm xuống c&ograve;n 10,6% v&agrave;o năm 2038.&rlm;

&rlm;Để đạt mục ti&ecirc;u ph&aacute;t thải carbon r&ograve;ng bằng 0 v&agrave;o năm 2050, cả hai quốc gia cần tăng mạnh việc sử dụng năng lượng mặt trời v&agrave; gi&oacute;.

Theo tổ chức tư vấn Agora Energiewende, Nhật Bản v&agrave; H&agrave;n Quốc cần bổ sung khoảng 9 gigawatt điện mặt trời mỗi năm cho đến năm 2030. Ngo&agrave;i ra, Nhật Bản cần th&ecirc;m 5 gigawatt điện gi&oacute; mỗi năm, trong khi H&agrave;n Quốc cần khoảng 6 gigawatt.&rlm;

&rlm;Tuy nhi&ecirc;n, ch&iacute;nh s&aacute;ch năng lượng của Nhật Bản c&ograve;n nhiều bất cập. Nước n&agrave;y vẫn trợ cấp cho xăng v&agrave; diesel, đồng thời đặt mục ti&ecirc;u tăng nhập khẩu LNG v&agrave; hỗ trợ c&aacute;c dự &aacute;n dầu kh&iacute; ở nước ngo&agrave;i.

C&aacute;c r&agrave;o cản ph&aacute;p l&yacute; cũng đang cản trở ph&aacute;t triển điện gi&oacute; ngo&agrave;i khơi. D&ugrave; c&oacute; c&aacute;c mục ti&ecirc;u về kh&iacute; hậu, Nhật Bản vẫn chưa đặt ra thời hạn cụ thể để cắt giảm ph&aacute;t thải từ ng&agrave;nh điện.&rlm;

&rlm;&Ocirc;ng Tim Daiss, chuy&ecirc;n gia từ APAC Energy Consultancy, đ&aacute;nh gi&aacute;: &ldquo;Nhật Bản đ&atilde; l&agrave;m đủ chưa? Chưa hề. Những g&igrave; họ đang l&agrave;m cũng chưa phải l&agrave; giải ph&aacute;p tối ưu&rdquo;. &Ocirc;ng đề cập đến chương tr&igrave;nh tăng cường sử dụng nhi&ecirc;n liệu hydro sản xuất từ kh&iacute; tự nhi&ecirc;n của Nhật Bản như một v&iacute; dụ.&rlm;

&rlm;Tại H&agrave;n Quốc, gi&aacute; điện thấp khiến c&aacute;c dự &aacute;n điện mặt trời v&agrave; gi&oacute; kh&oacute; sinh lời, l&agrave;m nản l&ograve;ng c&aacute;c nh&agrave; đầu tư. &Ocirc;ng Kwanghee Yeom từ Agora Energiewende cho rằng đ&acirc;y l&agrave; yếu tố quan trọng cản trở năng lượng t&aacute;i tạo.

&Ocirc;ng nhấn mạnh rằng định gi&aacute; hợp l&yacute;, c&ugrave;ng với sự hỗ trợ ch&iacute;nh s&aacute;ch mạnh mẽ v&agrave; c&aacute;c cải c&aacute;ch kh&aacute;c, sẽ gi&uacute;p th&uacute;c đẩy nhanh qu&aacute; tr&igrave;nh &aacute;p dụng năng lượng sạch.&rlm;

&rlm;Trung Quốc v&agrave; Ấn Độ: Bước tiến đ&aacute;ng kể nhưng vẫn c&ograve;n th&aacute;ch thức&rlm;

&rlm;Trung Quốc v&agrave; Ấn Độ đ&atilde; c&oacute; những bước đi nhằm giảm thiểu t&aacute;c động từ biến động gi&aacute; năng lượng to&agrave;n cầu hoặc gi&aacute;n đoạn thương mại.&rlm;

&rlm;Năm 2024, Trung Quốc dẫn đầu thế giới về tăng trưởng điện gi&oacute; v&agrave; mặt trời, với c&ocirc;ng suất ph&aacute;t điện tăng lần lượt 45% v&agrave; 18%. Nước n&agrave;y cũng tăng sản lượng kh&iacute; đốt trong nước d&ugrave; trữ lượng đang dần cạn kiệt.

Nhờ sản xuất nhiều điện hơn từ c&aacute;c nguồn sạch nội địa v&agrave; tăng khai th&aacute;c kh&iacute; đốt, Trung Quốc đ&atilde; giảm nhập khẩu LNG. Tuy nhi&ecirc;n, quốc gia n&agrave;y vẫn l&agrave; nước nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới, với khoảng một nửa trong số hơn 11 triệu th&ugrave;ng mỗi ng&agrave;y đến từ Trung Đ&ocirc;ng. Nga v&agrave; Malaysia cũng l&agrave; c&aacute;c nh&agrave; cung cấp quan trọng kh&aacute;c.&rlm;

&rlm;Ấn Độ hiện phụ thuộc nhiều v&agrave;o than v&agrave; đặt mục ti&ecirc;u tăng sản lượng than th&ecirc;m 42% từ nay đến năm 2030. D&ugrave; vậy, việc sử dụng năng lượng t&aacute;i tạo đang ph&aacute;t triển nhanh ch&oacute;ng. Năm qua, Ấn Độ đ&atilde; bổ sung 30 gigawatt điện sạch, đủ để cung cấp cho gần 18 triệu hộ gia đ&igrave;nh.&rlm;

&rlm;B&agrave; Vibhuti Garg, chuy&ecirc;n gia từ Viện Kinh tế v&agrave; Ph&acirc;n t&iacute;ch T&agrave;i ch&iacute;nh Năng lượng, cho biết Ấn Độ đ&atilde; giảm phần n&agrave;o rủi ro bằng c&aacute;ch đa dạng h&oacute;a nguồn cung, nhập khẩu nhiều hơn từ Hoa Kỳ, Nga v&agrave; c&aacute;c quốc gia kh&aacute;c ở Trung Đ&ocirc;ng.

Tuy nhi&ecirc;n, b&agrave; nhấn mạnh: &ldquo;Ấn Độ vẫn cần một c&uacute; h&iacute;ch lớn về năng lượng t&aacute;i tạo để đảm bảo an ninh năng lượng thực sự&rdquo;.&rlm;

&rlm;Rủi ro lan rộng ở ch&acirc;u &Aacute;&rlm;

&rlm;Việc eo biển Hormuz bị phong tỏa c&oacute; thể t&aacute;c động đến nhiều quốc gia ch&acirc;u &Aacute; kh&aacute;c. &Ocirc;ng Sam Reynolds cho rằng x&acirc;y dựng c&ocirc;ng suất ph&aacute;t điện t&aacute;i tạo sẽ l&agrave; giải ph&aacute;p quan trọng để giảm thiểu sự biến động từ việc nhập khẩu dầu mỏ v&agrave; kh&iacute; đốt.&rlm;

&rlm;Đ&ocirc;ng Nam &Aacute; hiện đ&atilde; trở th&agrave;nh khu vực nhập khẩu dầu r&ograve;ng khi nhu cầu tại Malaysia v&agrave; Indonesia vượt xa nguồn cung, theo Trung t&acirc;m Năng lượng ASEAN tại Jakarta, Indonesia.

10 quốc gia thuộc Hiệp hội c&aacute;c quốc gia Đ&ocirc;ng Nam &Aacute; (ASEAN) vẫn xuất khẩu LNG nhiều hơn nhập khẩu nhờ sản lượng từ Brunei, Indonesia, Malaysia v&agrave; Myanmar.

Tuy nhi&ecirc;n, nhu cầu tăng cao khiến khu vực n&agrave;y c&oacute; thể trở th&agrave;nh nh&agrave; nhập khẩu LNG r&ograve;ng v&agrave;o năm 2032, theo dự b&aacute;o của c&ocirc;ng ty tư vấn Wood Mackenzie.&rlm;

&rlm;Hiện tại, việc sử dụng năng lượng t&aacute;i tạo kh&ocirc;ng theo kịp nhu cầu tăng vọt, trong khi sản xuất dầu kh&iacute; đang chững lại do c&aacute;c mỏ cũ dần cạn kiệt.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cảnh b&aacute;o rằng nếu kh&ocirc;ng c&oacute; ch&iacute;nh s&aacute;ch năng lượng sạch mạnh mẽ hơn, chi ph&iacute; nhập khẩu dầu của ASEAN c&oacute; thể tăng từ 130 tỷ USD năm 2024 l&ecirc;n hơn 200 tỷ USD v&agrave;o năm 2050.&rlm;

&rlm;&Ocirc;ng Reynolds kết luận: &ldquo;Năng lượng sạch kh&ocirc;ng chỉ l&agrave; y&ecirc;u cầu cấp thiết để bảo vệ kh&iacute; hậu, m&agrave; c&ograve;n l&agrave; yếu tố sống c&ograve;n để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia&rdquo;.

<a href="https://congluan.vn/xung-dot-israel-iran-la-loi-canh-tinh-ve-su-phu-thuoc-cua-chau-a-vao-dau-mo-trung-dong-10296756.html">Dũng Phan-Link gốc</a>

Xung đột Israel-Iran phơi bày nguy cơ lớn khi 75% dầu nhập khẩu châu Á phụ thuộc tuyến vận chuyển qua Hormuz.

Thế giới

Nhà báo & Công luận

‏Xung đột Israel-Iran là lời cảnh tỉnh về sự phụ thuộc của châu Á vào dầu mỏ Trung Đông‏

Mr Win

Gi&#225; dầu thế giới tăng dựng đứng. Oil l&#234;n 100k/cp mất.

Giá dầu thế giới tăng dựng đứng. Oil lên 100k/cp mất.

Dung Lưu van

0d về chỗ quỳ gối. Gg th&#234;m li&#234;n doanh vietsopetro để biết th&#234;m

0d về chỗ quỳ gối. Gg thêm liên doanh vietsopetro để biết thêm

SmartBuck- CP Tốt Mỗi Tuần

Vì Tao Đã

VN qu&#225; chừng mỏ dầu m&#224; ko lọc nổi to&#224;n xuất th&#244; hơi ph&#237;

VN quá chừng mỏ dầu mà ko lọc nổi toàn xuất thô hơi phí