Chu kỳ lưu chuyển của tư bản t&#224;i ch&#237;nh: Tiền chạy theo thặn dư, chỗ n&#224;o c&#243; thặng dư lao động th&#236; cash v&#224;o trước, sau đ&#243; cash sẽ đẻ ra t&#237;n dụng dẫn tới nợ ph&#236;nh to, gi&#225; t&#224;i sản b&#243;ng b&#243;ng dẫ tới cash sẽ bị r&#250;t ra, rồi vỡ b&#243;ng b&#243;ng l&#224;m gi&#225; t&#224;i sản giảm, cash lại v&#224;o th&#226;u t&#243;m.

V&#237; dụ 1: Chu kỳ bđs TQ (2009-2023)

1/ 2009–2015: Tiền chạy theo thặng dư lao động. Sau khủng hoảng 2008, Trung Quốc k&#237;ch th&#237;ch đầu tư c&#244;ng v&#224; xuất khẩu. Lực lượng lao động dư thừa → sản xuất h&#224;ng h&#243;a gi&#225; rẻ → d&#242;ng USD v&#224; ngoại tệ chảy mạnh v&#224;o.
2/ 2015–2019: Cash đẻ ra t&#237;n dụng. Ch&#237;nh phủ bơm t&#237;n dụng khổng lồ, l&#227;i suất thấp, ng&#226;n h&#224;ng nh&#224; nước nới room. Bất động sản, chứng kho&#225;n, c&#244;ng nghiệp th&#233;p – xi măng tăng gi&#225; mạnh.
3/ 2019–2021: Nợ ph&#236;nh to, gi&#225; t&#224;i sản bong b&#243;ng. Tổng dư nợ khu vực doanh nghiệp + hộ gia đ&#236;nh vượt 300% GDP. Gi&#225; nh&#224; tại Th&#226;m Quyến, Thượng Hải, Bắc Kinh gấp 20–30 lần thu nhập trung b&#236;nh.
4/ 2021–2022: Cash r&#250;t ra, t&#237;n dụng siết. Ch&#237;nh phủ Trung Quốc ban h&#224;nh “ba lằn ranh đỏ” hạn chế vay nợ BĐS. C&#225;c tập đo&#224;n như Evergrande, Country Garden mất thanh khoản.
5/ 2023–2024: Bong b&#243;ng vỡ, t&#224;i sản giảm gi&#225;, cash quay lại th&#226;u t&#243;m. Gi&#225; nh&#224; giảm 20–40%, h&#224;ng loạt dự &#225;n bị thanh l&#253;, b&#225;n th&#225;o. C&#225;c quỹ nh&#224; nước v&#224; doanh nghiệp lớn (SOE) mua lại dự &#225;n với gi&#225; rẻ.

V&#237; dụ 2: Bối cảnh ở VN (2020-2025)

1/ 2020-2021: Tiền chạy theo thặng dư. Sau Covid, Việt Nam kiểm so&#225;t dịch sớm → mở cửa sớm hơn khu vực. Lực lượng lao động dồi d&#224;o, chi ph&#237; thấp → vốn FDI đổ mạnh v&#224;o sản xuất xuất khẩu (Samsung, Foxconn, LG, v.v.). C&#225;n c&#226;n thương mại thặng dư cao, dự trữ ngoại hối tăng, NHNN t&#237;ch cực mua USD để ổn định tỷ gi&#225;. L&#227;i suất giảm kỷ lục (4–5%), cung tiền (M2) tăng nhanh nhất 10 năm, t&#237;n dụng mở rộng mạnh.
2/ 2021–2022: Cash đẻ ra t&#237;n dụng – bong b&#243;ng h&#236;nh th&#224;nh. NHNN duy tr&#236; l&#227;i suất thấp → t&#237;n dụng tăng &gt;14%/năm. Tiền rẻ chảy v&#224;o BĐS, chứng kho&#225;n, tr&#225;i phiếu doanh nghiệp, thay v&#236; sản xuất. Doanh nghiệp ph&#225;t h&#224;nh tr&#225;i phiếu ồ ạt (2021 l&#224; đỉnh điểm, hơn 650.000 tỷ VND). Margin tr&#234;n s&#224;n chứng kho&#225;n tăng gấp đ&#244;i, VN-Index tăng hơn 35% chỉ trong 2021. Gi&#225; đất, đặc biệt khu vực vệ tinh HN &amp; TP.HCM, tăng 100–200% chỉ trong 1 năm.
3/ 2022–2023: Cash r&#250;t ra – t&#237;n dụng siết – bong b&#243;ng x&#236;. Fed tăng l&#227;i suất nhanh → &#225;p lực tỷ gi&#225;, NHNN buộc phải h&#250;t tiền về để bảo vệ VND. L&#227;i suất huy động tăng từ 5% → 9%. Nhiều tr&#225;i phiếu doanh nghiệp đến hạn kh&#244;ng trả được, niềm tin nh&#224; đầu tư giảm mạnh. VN-Index giảm từ 1.530 → 870 điểm, mất hơn 40%. Giao dịch BĐS gần như đ&#243;ng băng, h&#224;ng loạt doanh nghiệp vỡ nợ, ngừng dự &#225;n.
4/ Giai đoạn 2024–2025: Cash quay lại – t&#225;i t&#237;ch lũy tư bản. Lạm ph&#225;t kiểm so&#225;t, NHNN giảm dần l&#227;i suất điều h&#224;nh (từ giữa 2023 → 2025). T&#237;n dụng bơm lại, tập trung v&#224;o đầu tư c&#244;ng, năng lượng, AI – dữ liệu, hạ tầng số. D&#242;ng tiền lớn quay lại thị trường chứng kho&#225;n, VN-Index hồi phục mạnh &gt;1.300 điểm. BĐS khu c&#244;ng nghiệp, vật liệu x&#226;y dựng, ng&#226;n h&#224;ng – chứng kho&#225;n tăng gi&#225; trở lại.

Dự ph&#243;ng nếu kh&#244;ng c&#243; c&#250; sốc từ b&#234;n ngo&#224;i lớn tiếp nối chu kỳ

1/ 2026 – đầu 2027: NHNN nới nhẹ hạn mức t&#237;n dụng. Ch&#237;nh phủ tiếp tục đẩy đầu tư c&#244;ng v&#224; ph&#225;t h&#224;nh tr&#225;i phiếu để k&#237;ch cầu. D&#242;ng vốn FDI v&#224; tư nh&#226;n mở rộng sản xuất.
2/ Cuối 2027-2028: Thị trường chứng kho&#225;n v&#224; BĐS c&#243; thể bước v&#224;o “pha hưng phấn” mới. Lạm ph&#225;t c&#243; dấu hiệu tăng.
3/ 2029 trở đi: Nếu NHNN siết, c&#243; thể quay lại v&#242;ng xo&#225;y cash r&#250;t ra – siết t&#237;n dụng.





Chu kỳ lưu chuyển của tư bản tài chính: Tiền chạy theo thặn dư, chỗ nào có thặng dư lao động thì cash vào trước, sau đó cash sẽ đẻ ra tín dụng dẫn tới nợ phình to, giá tài sản bóng bóng dẫ tới cash sẽ bị rút ra, rồi vỡ bóng bóng làm giá tài sản giảm, cash lại vào thâu tóm.

Ví dụ 1: Chu kỳ bđs TQ (2009-2023)

1/ 2009–2015: Tiền chạy theo thặng dư lao động. Sau khủng hoảng 2008, Trung Quốc kích thích đầu tư công và xuất khẩu. Lực lượng lao động dư thừa → sản xuất hàng hóa giá rẻ → dòng USD và ngoại tệ chảy mạnh vào.
2/ 2015–2019: Cash đẻ ra tín dụng. Chính phủ bơm tín dụng khổng lồ, lãi suất thấp, ngân hàng nhà nước nới room. Bất động sản, chứng khoán, công nghiệp thép – xi măng tăng giá mạnh.
3/ 2019–2021: Nợ phình to, giá tài sản bong bóng. Tổng dư nợ khu vực doanh nghiệp + hộ gia đình vượt 300% GDP. Giá nhà tại Thâm Quyến, Thượng Hải, Bắc Kinh gấp 20–30 lần thu nhập trung bình.
4/ 2021–2022: Cash rút ra, tín dụng siết. Chính phủ Trung Quốc ban hành “ba lằn ranh đỏ” hạn chế vay nợ BĐS. Các tập đoàn như Evergrande, Country Garden mất thanh khoản.
5/ 2023–2024: Bong bóng vỡ, tài sản giảm giá, cash quay lại thâu tóm. Giá nhà giảm 20–40%, hàng loạt dự án bị thanh lý, bán tháo. Các quỹ nhà nước và doanh nghiệp lớn (SOE) mua lại dự án với giá rẻ.

Ví dụ 2: Bối cảnh ở VN (2020-2025)

1/ 2020-2021: Tiền chạy theo thặng dư. Sau Covid, Việt Nam kiểm soát dịch sớm → mở cửa sớm hơn khu vực. Lực lượng lao động dồi dào, chi phí thấp → vốn FDI đổ mạnh vào sản xuất xuất khẩu (Samsung, Foxconn, LG, v.v.). Cán cân thương mại thặng dư cao, dự trữ ngoại hối tăng, NHNN tích cực mua USD để ổn định tỷ giá. Lãi suất giảm kỷ lục (4–5%), cung tiền (M2) tăng nhanh nhất 10 năm, tín dụng mở rộng mạnh.
2/ 2021–2022: Cash đẻ ra tín dụng – bong bóng hình thành. NHNN duy trì lãi suất thấp → tín dụng tăng >14%/năm. Tiền rẻ chảy vào BĐS, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, thay vì sản xuất. Doanh nghiệp phát hành trái phiếu ồ ạt (2021 là đỉnh điểm, hơn 650.000 tỷ VND). Margin trên sàn chứng khoán tăng gấp đôi, VN-Index tăng hơn 35% chỉ trong 2021. Giá đất, đặc biệt khu vực vệ tinh HN & TP.HCM, tăng 100–200% chỉ trong 1 năm.
3/ 2022–2023: Cash rút ra – tín dụng siết – bong bóng xì. Fed tăng lãi suất nhanh → áp lực tỷ giá, NHNN buộc phải hút tiền về để bảo vệ VND. Lãi suất huy động tăng từ 5% → 9%. Nhiều trái phiếu doanh nghiệp đến hạn không trả được, niềm tin nhà đầu tư giảm mạnh. VN-Index giảm từ 1.530 → 870 điểm, mất hơn 40%. Giao dịch BĐS gần như đóng băng, hàng loạt doanh nghiệp vỡ nợ, ngừng dự án.
4/ Giai đoạn 2024–2025: Cash quay lại – tái tích lũy tư bản. Lạm phát kiểm soát, NHNN giảm dần lãi suất điều hành (từ giữa 2023 → 2025). Tín dụng bơm lại, tập trung vào đầu tư công, năng lượng, AI – dữ liệu, hạ tầng số. Dòng tiền lớn quay lại thị trường chứng khoán, VN-Index hồi phục mạnh >1.300 điểm. BĐS khu công nghiệp, vật liệu xây dựng, ngân hàng – chứng khoán tăng giá trở lại.

Dự phóng nếu không có cú sốc từ bên ngoài lớn tiếp nối chu kỳ

1/ 2026 – đầu 2027: NHNN nới nhẹ hạn mức tín dụng. Chính phủ tiếp tục đẩy đầu tư công và phát hành trái phiếu để kích cầu. Dòng vốn FDI và tư nhân mở rộng sản xuất.
2/ Cuối 2027-2028: Thị trường chứng khoán và BĐS có thể bước vào “pha hưng phấn” mới. Lạm phát có dấu hiệu tăng.
3/ 2029 trở đi: Nếu NHNN siết, có thể quay lại vòng xoáy cash rút ra – siết tín dụng.



