“C&#226;y tre mất 4 năm chỉ tăng th&#234;m 3 cm. Nhưng từ năm thứ năm trở đi, n&#243; sẽ ph&#225;t triển mạnh mẽ với tốc độ 30 cm mỗi ng&#224;y v&#224; chỉ mất s&#225;u tuần để ph&#225;t triển l&#234;n 15 m&#233;t”.
Đừng nghĩ 4 năm đầu ti&#234;n l&#224; v&#244; &#237;ch, bởi thời gian đ&#243; rễ tre k&#233;o d&#224;i h&#224;ng trăm m&#233;t vu&#244;ng trong đất.
L&#224;m người l&#224;m việc cũng tương tự như vậy.
Đừng lo lắng những nỗ lực của bạn tại thời điểm n&#224;y kh&#244;ng được đền đ&#225;p, bởi v&#236; những thứ bạn bỏ ra đang l&#224; nền tảng vững chắc cho bạn sau n&#224;y, như rễ tre vậy.
Đời người phải c&#243; t&#237;ch lũy, c&#243; bao nhi&#234;u người đ&#227; kh&#244;ng thể ki&#234;n tr&#236; như tre chờ đến ng&#224;y c&#243; thể vượt qua 3 cm?
Hai c&#226;y tre giống nhau, một c&#226;y d&#249;ng l&#224;m s&#225;o, một c&#226;y d&#249;ng l&#224;m gi&#225; phơi đồ.
Một h&#244;m, c&#226;y d&#249;ng l&#224;m gi&#225; phơi đồ mới hỏi c&#226;y d&#249;ng l&#224;m s&#225;o: &quot;Tại sao ch&#250;ng ta sinh ra c&#249;ng một nơi, đều l&#224; tre tr&#234;n n&#250;i. Nhưng t&#244;i mỗi ng&#224;y đều phải d&#227;i nắng dầm mưa, c&#242;n bạn lại rất đ&#225;ng tiền?&quot;
S&#225;o trả lời: &quot;Bởi v&#236; bạn chỉ chịu một nh&#225;t dao khi bị chặt ra, c&#242;n t&#244;i đ&#227; trải qua h&#224;ng ng&#224;n nh&#225;t dao, được người ta chế tạo cẩn thận.&quot;
Gi&#225; phơi quần &#225;o im lặng.
Cầm cổ phiếu l&#224; một h&#224;nh tr&#236;nh. N&#243; kh&#244;ng chỉ l&#224; c&#226;u chuyện mua – b&#225;n, m&#224; l&#224; nghệ thuật của sự đồng h&#224;nh v&#224; l&#242;ng tin. Ấy vậy m&#224; trong giới đầu tư, lắm kẻ suốt ng&#224;y b&#224;n t&#225;n chuyện chiến tranh Trung Đ&#244;ng, biểu t&#236;nh ở Ph&#225;p, l&#227;i suất Mỹ, hay ch&#237;nh trị to&#224;n cầu… nhưng tuyệt nhi&#234;n kh&#244;ng bao giờ hỏi: “Doanh nghiệp n&#224;y đang l&#224;m g&#236;? Sản phẩm của họ c&#243; c&#242;n được kh&#225;ch h&#224;ng ưa chuộng? D&#242;ng tiền kinh doanh c&#243; khỏe mạnh kh&#244;ng?”
Đầu tư l&#224; đặt cược v&#224;o tương lai của một doanh nghiệp cụ thể – kh&#244;ng phải tương lai của to&#224;n bộ thế giới. Nếu bạn kh&#244;ng hiểu, hoặc kh&#244;ng muốn hiểu doanh nghiệp m&#236;nh đang nắm giữ, th&#236; bạn đ&#226;u phải nh&#224; đầu tư – bạn chỉ l&#224; kẻ đ&#225;nh bạc trong s&#242;ng chứng kho&#225;n khổng lồ.
Nhiều người từng mua đ&#250;ng một cổ phiếu c&#243; khả năng tăng 200 – 300%, nhưng vừa được 30% th&#236; vội v&#224;ng chốt l&#227;i, thỏa m&#227;n với cảm gi&#225;c “ăn được kh&#250;c ngắn”. Rồi khi cổ phiếu điều chỉnh nhẹ 5%, họ tự đắc rằng: “T&#244;i b&#225;n đ&#250;ng đỉnh!” – như thể bản th&#226;n vừa l&#224;m được điều vĩ đại. Nhưng &#237;t l&#226;u sau, cổ phiếu ấy lại &#226;m thầm tăng tiếp, vượt xa mọi ước t&#237;nh. Khi đ&#243;, c&#225;i sai lầm kh&#244;ng nằm ở chỗ b&#225;n, m&#224; nằm ở chỗ kh&#244;ng d&#225;m giữ – v&#236; thiếu tầm nh&#236;n, thiếu sự ki&#234;n nhẫn v&#224; thiếu niềm tin.
C&#225;i c&#226;u &quot;Mỗi người ăn một kh&#250;c&quot;, nghe c&#243; vẻ khi&#234;m nhường, qu&#226;n tử, nhưng thực chất lại l&#224; lời tự an ủi của kẻ k&#233;m bản lĩnh. Đ&#243; l&#224; c&#225;ch những người thiếu ki&#234;n định v&#224; kh&#244;ng d&#225;m chịu rủi ro d&#249;ng để xoa dịu c&#225;i t&#244;i, che giấu sự thiếu s&#243;t trong tư duy đầu tư d&#224;i hạn.
Đ&#244;i khi, chỉ cần bạn cầm đ&#250;ng một si&#234;u cổ phiếu – một doanh nghiệp thực sự mạnh, thực sự đang bứt ph&#225; – v&#224; đủ bản lĩnh để kh&#244;ng b&#225;n non, chấp nhận nh&#236;n n&#243; l&#234;n xuống, chịu được những ho&#224;i nghi, những lời giễu cợt từ người xung quanh... th&#236; lợi nhuận bạn thu về c&#243; thể bằng cả đời đi l&#224;m thu&#234;. Nhưng rất &#237;t người đủ gan l&#236; để giữ được si&#234;u cổ, v&#236; người ta thường sợ h&#227;i hơn l&#224; tin tưởng.
Cầm si&#234;u cổ kh&#244;ng chỉ l&#224; cầm một m&#227; chứng kho&#225;n. Đ&#243; l&#224; cầm lấy niềm tin, l&#224; d&#225;m đặt cược v&#224;o tương lai – kh&#244;ng chỉ của doanh nghiệp, m&#224; của ch&#237;nh m&#236;nh.
Trong một thị trường m&#224; số đ&#244;ng th&#237;ch lướt s&#243;ng, đổi cổ như thay &#225;o, th&#236; người biết ki&#234;n định cầm một m&#227; duy nhất suốt cả chu kỳ tăng gi&#225; – ấy mới l&#224; người kh&#244;n ngoan thật sự. Bởi đ&#244;i khi, sự gi&#224;u c&#243; kh&#244;ng đến từ h&#224;ng trăm quyết định đ&#250;ng – m&#224; từ một quyết định đ&#250;ng, được giữ đủ l&#226;u để thời gian l&#224;m phần c&#242;n lại.

“Cây tre mất 4 năm chỉ tăng thêm 3 cm. Nhưng từ năm thứ năm trở đi, nó sẽ phát triển mạnh mẽ với tốc độ 30 cm mỗi ngày và chỉ mất sáu tuần để phát triển lên 15 mét”.
Đừng nghĩ 4 năm đầu tiên là vô ích, bởi thời gian đó rễ tre kéo dài hàng trăm mét vuông trong đất.
Làm người làm việc cũng tương tự như vậy.
Đừng lo lắng những nỗ lực của bạn tại thời điểm này không được đền đáp, bởi vì những thứ bạn bỏ ra đang là nền tảng vững chắc cho bạn sau này, như rễ tre vậy.
Đời người phải có tích lũy, có bao nhiêu người đã không thể kiên trì như tre chờ đến ngày có thể vượt qua 3 cm?
Hai cây tre giống nhau, một cây dùng làm sáo, một cây dùng làm giá phơi đồ.
Một hôm, cây dùng làm giá phơi đồ mới hỏi cây dùng làm sáo: "Tại sao chúng ta sinh ra cùng một nơi, đều là tre trên núi. Nhưng tôi mỗi ngày đều phải dãi nắng dầm mưa, còn bạn lại rất đáng tiền?"
Sáo trả lời: "Bởi vì bạn chỉ chịu một nhát dao khi bị chặt ra, còn tôi đã trải qua hàng ngàn nhát dao, được người ta chế tạo cẩn thận."
Giá phơi quần áo im lặng.
Cầm cổ phiếu là một hành trình. Nó không chỉ là câu chuyện mua – bán, mà là nghệ thuật của sự đồng hành và lòng tin. Ấy vậy mà trong giới đầu tư, lắm kẻ suốt ngày bàn tán chuyện chiến tranh Trung Đông, biểu tình ở Pháp, lãi suất Mỹ, hay chính trị toàn cầu… nhưng tuyệt nhiên không bao giờ hỏi: “Doanh nghiệp này đang làm gì? Sản phẩm của họ có còn được khách hàng ưa chuộng? Dòng tiền kinh doanh có khỏe mạnh không?”
Đầu tư là đặt cược vào tương lai của một doanh nghiệp cụ thể – không phải tương lai của toàn bộ thế giới. Nếu bạn không hiểu, hoặc không muốn hiểu doanh nghiệp mình đang nắm giữ, thì bạn đâu phải nhà đầu tư – bạn chỉ là kẻ đánh bạc trong sòng chứng khoán khổng lồ.
Nhiều người từng mua đúng một cổ phiếu có khả năng tăng 200 – 300%, nhưng vừa được 30% thì vội vàng chốt lãi, thỏa mãn với cảm giác “ăn được khúc ngắn”. Rồi khi cổ phiếu điều chỉnh nhẹ 5%, họ tự đắc rằng: “Tôi bán đúng đỉnh!” – như thể bản thân vừa làm được điều vĩ đại. Nhưng ít lâu sau, cổ phiếu ấy lại âm thầm tăng tiếp, vượt xa mọi ước tính. Khi đó, cái sai lầm không nằm ở chỗ bán, mà nằm ở chỗ không dám giữ – vì thiếu tầm nhìn, thiếu sự kiên nhẫn và thiếu niềm tin.
Cái câu "Mỗi người ăn một khúc", nghe có vẻ khiêm nhường, quân tử, nhưng thực chất lại là lời tự an ủi của kẻ kém bản lĩnh. Đó là cách những người thiếu kiên định và không dám chịu rủi ro dùng để xoa dịu cái tôi, che giấu sự thiếu sót trong tư duy đầu tư dài hạn.
Đôi khi, chỉ cần bạn cầm đúng một siêu cổ phiếu – một doanh nghiệp thực sự mạnh, thực sự đang bứt phá – và đủ bản lĩnh để không bán non, chấp nhận nhìn nó lên xuống, chịu được những hoài nghi, những lời giễu cợt từ người xung quanh... thì lợi nhuận bạn thu về có thể bằng cả đời đi làm thuê. Nhưng rất ít người đủ gan lì để giữ được siêu cổ, vì người ta thường sợ hãi hơn là tin tưởng.
Cầm siêu cổ không chỉ là cầm một mã chứng khoán. Đó là cầm lấy niềm tin, là dám đặt cược vào tương lai – không chỉ của doanh nghiệp, mà của chính mình.
Trong một thị trường mà số đông thích lướt sóng, đổi cổ như thay áo, thì người biết kiên định cầm một mã duy nhất suốt cả chu kỳ tăng giá – ấy mới là người khôn ngoan thật sự. Bởi đôi khi, sự giàu có không đến từ hàng trăm quyết định đúng – mà từ một quyết định đúng, được giữ đủ lâu để thời gian làm phần còn lại.